काठमाडौं। कल्पना गर्नुहोस् कि तपाईंको गाडी पार्किङमा छ, चाबी तपाईंको हातमा छ, तर हजारौं किलोमिटर टाढा बसेको कुनै अन्जान व्यक्तिले मात्र कम्प्युटरको एउटा क्लिकबाट त्यसलाई अनलक गर्न सक्छ। यो कुनै कथा होइन, हालै घटेको वास्तविक घटना हो, जसले स्मार्ट कार ‘सुरक्षित’ हुने भनिएको दाबीमा ठूलो प्रश्न उठाएको छ।
यो घटनाको सुरुवात एउटा कार निर्माता कम्पनीको वेब पोर्टलमा लुकेको गम्भीर कमजोरीबाट भएको बताइएको छ। कम्पनीले आफ्ना ग्राहकलाई गाडीको अवस्थादेखि लिएर रिमोट नियन्त्रणसम्मको सुविधा दिने उक्त पोर्टलललाई ‘सुरक्षित’ बताउँदै आएको थियो। तर त्यही प्रणालीमा भएको एउटा त्रुटिका कारण, संसारको जुनसुकै स्थानबाट गाडीको ढोका अनलक गर्न सक्ने क्षमता ह्याकरले पाएका छन्।
उक्त ह्याकरले ‘लगइन’’ गरेर प्रयोगकर्ताले आफ्नो गाडी हेर्ने पोर्टलमा अनधिकृत पहुँच पाएका थिए। । त्यहाँबाट उनले कारको स्थान वा ब्याट्री स्तर मात्र होइन, प्रत्यक्ष रूपमा ‘अनलक’ र ‘स्टार्ट’ गर्ने आदेश पठाउन सक्ने क्षमता पाएका थिए।
अझ चकित पार्ने कुरा के छ भने, यो कमजोरी वर्षौंदेखि त्यहीँ लुकेर बसेको थियो। कम्पनीका परीक्षण प्रणालीले यसलाई पत्ता लगाउन सकेनन्, र नियमित अपडेटमा पनि यसबारे ध्यान दिइएन। ह्याकरले यो त्रुटि पत्ता लगाएपछि कम्पनीलाई सचेत गरायो, तर तुरुन्तै समाधान ल्याउन ढिलाइ भयो। यसबीच, हजारौं कारहरू जोखिममा परेका थिए।
स्मार्ट प्रविधिले रिमोट स्टार्ट, लोकेशन ट्र्याकिङ, र अनलाइन अपडेट जस्ता सेवाहरू प्रदान गरेको छ, जुन उपभोक्तालाई आकर्षक लाग्छन्। तर यिनै सुविधाले, पर्याप्त सुरक्षा दिन नसक्दा, अपराधीको लागि सजिलो पहुँच बन्न सक्छन्। यो घटना त्यसको ज्वलन्त उदाहरण हो।
विशेषज्ञहरूका अनुसार, फिजिकल लक मात्रले अब सुरक्षा पर्याप्त छैन। ‘कनेक्टेड कार’ को युगमा सवारी साधनहरू ‘नेटवर्कमा जोडिएका कम्प्युटर’ जस्तै हुन्, जसलाई ह्याक गर्न सकिन्छ। त्यसैले, कम्पनीहरूले गाडीको इञ्जिन वा ब्रेक जस्तै, यसको डिजिटल प्रणालीलाई पनि समान प्राथमिकता दिएर सुरक्षित गर्नुपर्छ।
त्यसैले, स्मार्ट कार चलाउँदा सजग हुन आवश्यक देखिन्छ । किनकि तपाईंको गाडीको ढोका चाबीले मात्र होइन, कोडले पनि खुल्छ, र त्यो कोड गलत हातमा पर्नु भनेको, तपाईंको कारको सुरक्षा ‘एक क्लिकको दूरीमा’ मात्र हुनु हो।
