काठमाडौं । एआइको प्रतिस्पर्धात्मक बजारमा टेक जायन्ट कम्पनी मेटाका (फेसबुकको प्यारेन्ट कम्पनी ) मार्क जुकरवर्ग आक्रामक ढंगले अगाडि बढेका छन , । “Superintelligence Labs” ल्याब नामक अत्याधुनिक एआइ ल्याबको स्थापना गर्दै उनले एआइ प्रविधी विकासमा द्रुत गतिमा अगाडि बढ्दै गरेको संकेत गरेका हुन्,। २०२५ जुलाई ३ मा सार्वजनिक गरिएको यो योजनाले प्राविधिक क्षेत्रमा ठूलो हलचल मच्चाएको छ। यस प्रयोगशालामार्फत Meta ले विश्वकै सर्वोत्कृष्ट एआइ अनुसन्धानकर्ताहरूलाई आकर्षित गर्दै इतिहासमै कहिल्यै नदेखिएको स्तरको तलब प्याकेज समेत प्रस्ताव गरेको छ , जुन वार्षिक रूपमा झन्डै १३ अर्ब नेपाली रुपैयाँसम्म पुग्ने अनुमान छ।} Meta ले यस प्रयोगशालामा पूर्व GitHub CEO Nat Friedman र Scale AI का सह-संस्थापक Alexandr Wang लाई नेतृत्वका लागि नियुक्त गरेको छ। साथै, OpenAI, DeepMind र Anthropic जस्ता ठूला एआइ कम्पनीहरूका थुप्रै अनुसन्धानकर्ताहरू पनि Meta मा प्रवेश गरिसकेका छन्।
Llama 4 जस्तो एआइ मोडेल अपेक्षाअनुसार सफल नहुँदा, जुकरवर्गले उच्चस्तरीय शोध र प्रतिस्पर्धी बौद्धिक क्षमतामा आधारित एआइ विकास गर्ने रणनिती अनुरुप यो बाटो रोजेको अनुमान गर्न सकिन्छ । रिपोर्टहरुका अनुसार Superintelligence Labs का अनुसन्धानकर्ताहरूलाई आर्थिक सुविधा मात्र नभई अत्याधुनिक GPU क्लस्टर, अनुसन्धान स्वतन्त्रता, र अरबौँ डलरको कम्प्युटिङ बजेटसम्मका सुविधाहरू पनि उपलब्ध गराइएको छ।
मेटाको यस कदमले प्राविधिक क्षेत्रमा यथावत “ट्यालेन्ट वार” (प्रतिभा युद्ध) लाई भने अझ चर्काउने जानकारवालाहरुले बताएका छन्, । सिलिकन भ्यालीमा अहिले “compensation FOMO” (तलबमा पछाडि पर्ने डर) व्यापक रूपमा चर्किएको छ, किनभने एक कम्पनीले दिएको तलब प्रस्ताव अर्को कम्पनीले धान्न नसक्ने प्रबल सम्भावना देखिएको छ । मेटाको यो आक्रमका रणनितिको सन्धर्वमा OpenAI का CEO Sam Altman ले Meta ले केही शीर्ष अनुसन्धानकर्ताहरूलाई भित्र्याएर एआइ प्रतिस्पर्धामा अकल्पनीय प्रभाव पारेको जनाएका छन्, । यो अवस्थामा अहिलेको बहस र उत्सुकता के हो भने- के ठुलो पैसा र तडक–भडकले वास्तवमै मेटाले एआइको बजार नियन्त्रण गर्न सक्ला ? प्रश्न अनुत्तुरित छ ?
