काठमाडौं। विश्वकै लोकप्रिय सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्महरू Instagram र Threads मा हालै बढ्दो खाता निलम्बनका घटना भैरहेका छन्। सामान्य गतिविधिलाई समेत प्लेटफर्म दुरुपयोग गरिएको भन्दै व्याख्या गर्ने स्वचालित प्रणालीको निर्णयले निर्दोष खाताहरू अस्थायी वा स्थायी रूपमा बन्द हुने अवस्था सिर्जना भएको हो। यसले प्रयोगकर्तामाझ गुनासो र असन्तुष्टिको अवस्था सिर्जना गरेको छ।
रिडिट (Reddit) मा “Account Suspended” शीर्षकको चर्चित थ्रेडमा प्रयोगकर्ताहरूले आफ्ना अनुभव बाँडेका छन्। एक जनाले लेखेका छन्, “Instagram त कुनै पनि कारणले ब्यान गर्छ। मेरो थोरै समयमा धेरै फलोअर्स बढेको कारणले खाता ब्यान भयो।” यो टिप्पणीले प्लेटफर्ममा भइरहेको अति मोडरेशनको मूल समस्या देखाउँछ, जस अन्तर्गत सक्रिय प्रयोगकर्ता व्यवहारलाई पनि ‘बोट गतिविधि’ भन्दै रोक लगाइरहेको छ।
धेरैजसो प्रयोगकर्ताले निलम्बनको कारण ‘स्वचालित एआई प्रणाली’ नै रहेको बताएका छन्। अर्को प्रयोगकर्ताले भनेका छन्, “एक महिना कुनै कारणबिना खातामा प्रतिबन्ध लगाइयो। एआई खराब छ, र यो Threads र Instagram दुबैमा भइरहेको छ।” यस्ता अभिव्यक्तिले स्पष्ट पर्छ कि मानव समीक्षाको अभावमा एल्गोरिदमले सामान्य कार्यलाई दुरुपयोग गरिएको भन्दै व्याख्या गरिरहेको छ।
क्रस–प्लाटफर्म असर
Instagram र Threads खाता आपसमा लिंक गरिएका अवस्थामा एउटामा प्रतिबन्ध लाग्दा अर्कोमा पनि असर पर्ने घटनाहरू देखिएका छन्। एक जना प्रयोगकर्ताले आफ्नो अनुभव बताउँदै, “यदि तपाईं Instagram वा Threads मध्ये कुनैमा निलम्बित हुनुहुन्छ भने, दुबै खाता निलम्बन हुन्छ”,भनेका छन्। तर केहीले भने फरक अनुभव साझा गरेका छन्, जसले नीति कार्यान्वयनमा असंगति देखाउँछ।
अपील प्रक्रिया
केही प्रयोगकर्ताले अपील गरेपछि २४ घण्टाभित्र खाता फिर्ता पाएको बताएका छन् भने, कसैको फोन नम्बर दिँदा तुरुन्तै खाता सक्रिय भएको अनुभव साझा गरेका छन्। तर बारम्बार अपील गर्दा प्रक्रिया पुन: सुचारु हुने भएकोले ढिलाइको समस्या पनि देखापरेको छ। यसले अपील प्रणालीमा स्पष्टता र दक्षताको कमी देखाउँछ।
प्रयोगकर्ताको अधिकार र आवश्यक सुधार
यस प्रकारको Algorithm त्रुटिले डिजिटल स्वतन्त्रतामा सिधा असर गर्छ। विज्ञहरूले प्लेटफर्ममा स्वचालित प्रणालीको accuracy सुधार्न, स्पष्ट कारणसहित सूचना दिन, र मानव समीक्षकको पहुँच सुनिश्चित गर्न सुझाव दिएका छन्।
