काठमाडौँ । ओपनएआईले आफ्नो लोकप्रिय च्याटबट ‘च्याटजीपीटी’मा ‘स्टडी मोड’ नामक नयाँ फिचर उपलब्ध गराएको छ। यस फिचरको माध्यमबाट प्रयोगकर्तालाई सिधा उत्तर दिने शैलीको सट्टा, सोच्न उत्प्रेरित गर्ने, संवादमार्फत बुझाइ गहिर्याउने र सिकाइमा सहभागिता बढाउने उद्देश्य राखिएको कम्पनीले जनाएको छ।
‘स्टडी मोड’ सक्रिय गरेपछि च्याटजीपीटीले प्रयोगकर्तासँग उल्टो प्रश्न गर्ने, संकेतमार्फत मार्गदर्शन गर्ने र विषयवस्तुमा गम्भीर संवाद गर्ने कार्य गर्नेछ। शिक्षक तथा शिक्षाशास्त्रीहरूसँगको सहकार्यमा विकसित यो फिचरले च्याटजीपीटीलाई केवल ‘उत्तर दिने उपकरण’बाट ‘सिकाइमा सहयोगी प्लेटफर्म’ बनाउने लक्ष्य राखिएको बताइएको छ ।
कम्पनीका अनुसार नयाँ फिचरमा अनुसन्धानमा आधारित केही प्रमुख शिक्षण रणनीतिहरू समावेश छन्—जसले प्रयोगकर्तालाई सक्रिय रूपले संलग्न गराउने, जटिल जानकारीलाई सरल बनाउने, आत्ममूल्यांकनको अवसर दिने तथा उपयोगी सुझाव प्रस्तुत गर्नेछन्।
सन् २०२२ मा च्याटजीपीटी सार्वजनिक भएपछि शैक्षिक क्षेत्रका विज्ञहरूले यसले विद्यार्थीहरूको आलोचनात्मक सोच क्षमतामा असर पार्न सक्ने भन्दै चिन्ता व्यक्त गर्दै आएका थिए। कतिपय अमेरिकी विद्यालयहरूले च्याटजीपीटीमा प्रतिबन्धसमेत लगाएका थिए। यस्तै, हालैको एक अध्ययनमा च्याटजीपीटी प्रयोग गरेर निबन्ध लेख्ने प्रयोगकर्ताको मस्तिष्क कम सक्रिय देखिएको उल्लेख गरिएको थियो। ओपनएआईले सोही आलोचनालाई सम्बोधन गर्न ‘स्टडी मोड’ ल्याएको बताइएको छ।
तर, यो मोड पूर्ण रूपमा अनिवार्य छैन। प्रयोगकर्ताले चाहेमा सजिलै यसलाई निष्क्रिय गरी सामान्य मोडमा फर्कन सक्छन्, जहाँ च्याटजीपीटीले सिधा उत्तर दिने प्रणाली यथावत् रहन्छ। ओपनएआईकी शिक्षा उपाध्यक्ष लेह बेल्स्कीका अनुसार हाल विद्यालय वा अभिभावकले यस मोडलाई ‘लक’ गर्ने सुविधा छैन, तर भविष्यमा त्यस्तो विकल्प थप्नेबारे सोच्न सकिन्छ।
‘स्टडी मोड’ हाल च्याटजीपीटीका फ्री, प्लस, प्रो तथा टिम प्रयोगकर्ताका लागि उपलब्ध गराइएको छ भने शैक्षिक (Edu) प्रयोगकर्ताका लागि केही हप्ताभित्र आउने जनाइएको छ। कम्पनीले आगामी दिनमा यसमा भिजुअल सामग्री, लक्ष्य ट्र्याकिङ लगायतका थप सुविधा समावेश गर्ने योजना बनाएको छ।
यसअघि अप्रिल महिनामा प्रतिस्पर्धी कम्पनी एन्थ्रोपिकले पनि आफ्नो च्याटबट ‘क्लाउड’मा यस्तै प्रकृतिको ‘लर्निङ मोड’ फिचर सार्वजनिक गरेको थियो।