काठमाडौं। विश्वव्यापी श्रम बजारमा प्रविधिको भूमिका बढ्दै जाँदा, कुन–कुन टेक करियरले बढी रोजगारी र कमाईका अवसर दिन्छन् भन्ने विषयमा चासो बढ्न थालेको छ। विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय अनुसन्धान संस्थान र विशेषज्ञहरूको रिपोर्टअनुसार तलका ५ टेक करियर विश्वमै सबैभन्दा बढी माग भएका रोजगारीका विकल्पका रूपमा स्थापित भएको पाइन्छन्।
१. AI/ML इन्जिनियर (Artificial Intelligence / Machine Learning Engineer)
Artificial Intelligence/ Machine learning इन्जिनियरहरु AI प्रणाली बनाउन जिम्मेवार हुन्छन्। यस अन्तर्गत डेटा सेट्स ट्रेनड मोडल (data sets trained model) विकास गर्नुपर्ने हुन्छ, जसले नतिजा अनुमान गर्न सक्छ। Artificial Intelligence/ Machine Learning इन्जिनियरहरुको माग हालका वर्षहरूमा निकै बढेको पाइन्छ। वर्ल्ड इकोनमिक फोरम (World Economic Forum) का अनुसार, २०२७ सम्म AI/ML इन्जिनियरका लागि रोजगारी अवसरहरू ४०% ले बढ्ने अनुमान गरिएको छ। Coursea को रिपोर्ट अनुसार, Machine Learning इञ्जिनियर २०२३ का शीर्ष १० रोजगारीमा समावेश गरेको थियो। यो टेक करियरका लागि, Python जान्नु आवश्यक मानिन्छ।
२. डाटा वैज्ञानिक / डाटा इन्जिनियर (Data Scientist / Data Engineer)
Data Scientist ले data analyze गर्ने, र व्यवसायिक समस्या समाधान गर्न डाटाबाट महत्वपूर्ण जानकारी संकलन गर्ने काम गर्छन् भने Data Engineer ले डाटा संकलन, भण्डारण र प्रशोधन गर्ने डाटा इन्फ्रास्ट्रक्चर र पाइपलाइन निर्माण, मर्मत र सुधार गर्ने काम गर्छन। बैंकिङ, ई–कमर्स, डिजिटल मार्केटिङदेखि स्वास्थ्य क्षेत्रसम्म निर्णय प्रक्रियामा डाटा विज्ञान अपरिहार्य बनेको छ। यसैले डाटा विश्लेषक, डाटा इन्जिनियर र व्यवसाय बुद्धिमत्ता विशेषज्ञ (Business Intelligence Specialist) को रोजगारी अवसर बढ्दै गएको छ। यो टेक करियरका लागि statistics/mathematics ब्यक्ग्राउनड भएको राम्रो मानिन्छ।
३. साइबर सुरक्षा विशेषज्ञ (Cybersecurity Specialist)
Cybersecurity specialist ले कम्प्युटर प्रणाली, नेटवर्क, र डाटालाई अनधिकृत पहुँचबाट सुरक्षा गर्ने काम गर्छन्। डिजिटल प्रविधिको प्रयोग बढे सँगै साइबर आक्रमणहरू बढिरहेका कारण, साइबर सुरक्षा अहिलेको प्रमुख आवश्यकता बनेको छ। कुनै पनि संग संस्था, र सरकार आफै पनि साइबर सुरक्षाबिना दीर्घकालीन र सुरक्षित रूपमा काम गर्न नसक्ने भएकाले यस क्षेत्रमा दक्ष जनशक्तिको अभूतपूर्व माग रहेको बताइएको छ। यसका लागि, सँग सम्बन्धित डिग्री अथवा सरटिफिकेट हुनु उपयुक्त मानिन्छ। Cybersecurity Guide को रिपोर्ट अनुसार, Cybersecurity Specialist बन्न का लागि cybersecurity associate’s degree, अथवा bachelor’s degree, वा master’s degree हुनु उपयोगी मानिन्छ। उक्त रिपोर्टमा उल्लेख भए अनुसार, CompTIA Security+ Certification, CompTIA Network+ Certification, SANS/GIAC Certification, Certified Information Systems Security Professional (CISSP) , Certified Information Security Manager (CISM), Certified Information Systems Auditor (CISA), जस्ता मान्य certificate हुनु राम्रो मानिन्छ।
४. क्लाउड आर्किटेक्ट (Cloud Architect)
Cloud Architect ले कम्पनीको Cloud Computing रणनीति (strategy) बनाउने काम गर्छन्। यसमा Cloud प्रयोग गर्ने योजना, Cloud एप्लिकेशन डिजाइन, र Cloud व्यवस्थापन तथा निगरानी जस्ता काम पर्दछन्। कम्पनीहरूले आफ्ना सेवा र डाटालाई क्लाउडमा राख्ने प्रवित्ति बढ्दै गर्दा क्लाउड आर्किटेक्टहरूको माग बढ्दै गएको पाउन सकिन्छ। Cloud Architect बन्न का लागि Java, Python जस्ता programming ब्याकग्राउनड हुन उपयुक्त मानिन्छ। साथै, Amazon Elastic Compute Cloud, Azure Cloud र Google Cloud जस्ता Cloud Architecture र विभिन्न Cloud Platform बारे राम्रो ज्ञान र कम्पुटर साइन्स जस्ता कम्पुटर ब्याकग्राउन्ड डिग्री हुन आवश्यक मानिन्छ।
५. DevOps इन्जिनियर (DevOps Engineer)
DevOps इञ्जिनियरले Software Development र Operations लाई एकसाथ मिलाएर काम गर्न सहयोग गर्छन्। उत्पादनलाई छिटो बजारमा ल्याउन, गुणस्तर कायम राख्न र स्वचालन (Automation) लागू गर्न उनीहरूको भूमिका महत्वपूर्ण छ। यस क्षेत्रमा तलब र अवसर दुवै बढ्दो क्रममा छन्। DevOps इन्जिनियर बन्न का लागि Docker, Terraform, Linux OS कमान्ड जान्नु र AWS/ GCP प्ल्यटफर्मबारे ज्ञान हुनु उपयुक्त मानिन्छ। साथै, Dockerization अफ प्रोजेक्ट , CI/CD pipeline डेभलप, automation, सर्भरको निगरानी र मर्मतसम्भार, र सर्भर तथा एप्लिकेशनहरूको सुरक्षा गर्न जान्नु उपयोगी मानिन्छ।
